Özet Başlıklar
- Bursa’daki güç ve dağıtım trafoları için trafo bakımı, periyodik bakım, trafo rutin testleri, trafo ölçümleri, trafo bakım formu ve detaylı durum değerlendirme raporları
- Trafo elektriksel testleri nelerdir sorusuna karşılık; TTR (çevirme oranı) testi, sargı DC direnci, izolasyon (megger) testi, kısa devre empedansı, yük ve boşta kayıp, güç faktörü/tan-delta, manyetik denge ve vektör grup kontrolleri gibi saha trafo testleri
- IEC/ASTM standartlarına uygun trafo yağı testi ve trafo yağ analizi (DGA, dielektrik dayanım, nem, asitlik, renk, furanik bileşikler vb.) ile yağ tretmanı, yağ rejenerasyonu ve mobil yağ işleme çözümleri için teknik yol haritası
- Yeni veya yenilenen güç ve dağıtım trafolarında fabrika testleri sonrasında sahada trafo kabul testleri, trafo test ve devreye alma (FAT/SAT) prosedürleri, akım/gerilim trafosu testleri, koruma rölesi sekonder/primer testleri ve OG hücre fonksiyon kontrolleri
- Trafo arıza bakım onarım, Bursa trafo tamiri, yerinde mobil trafo tamir servisi, hermetik tip dağıtım trafosu ve kuru tip trafo tamir bakımı, bushing ve conta değişimi, yağ sızıntılarının giderilmesi, soğutma sistemi ve OLTC (yük altında kademe değiştirici) bakımı
- OG trafo bakım-onarımı, trafo servis ve YG/OG testleri; trafo ölçümleri, topraklama ve dokunma gerilimi testleri, termal kamera ile kızılötesi kontroller ve Bursa YG/OG test, bakım ve onarım hizmetleriyle entegre çözümler
- Bursa trafo bakım firması ve Bursa trafo bakım servisi olarak; Bursa merkez, Nilüfer OSB, DOSAB, Hasanağa, Kayapa, Kestel, Gürsu, İnegöl OSB vb. bölgelerde anlaşmalı trafo bakım sözleşmesi, periyodik trafo bakım hizmeti ve proje bazlı trafo bakım-onarım çözümleri
Hizmet Detayları
Bursa’da güç ve dağıtım trafosu kullanan sanayi tesisleri, organize sanayi bölgelerindeki fabrikalar, enerji üretim–dağıtım tesisleri ve büyük binalar için trafo bakımı, trafo testleri, trafo yağ analizi, arıza bakım–onarım ve trafo test–devreye alma hizmetleri sunuyoruz. Bursa trafo bakım firması ve Bursa trafo bakım servisi olarak hedefimiz; trafoların güvenli ve verimli çalışmasını sağlamak, plansız duruşları azaltmak ve öngörücü bakım yaklaşımıyla arızaları oluşmadan yakalamaktır.
Trafo işletme sorumluluğu hizmeti, mevzuata uygun işletme, kayıtların takibi ve imza sorumluluğu tarafını üstlenirken; bu sayfada anlattığımız Bursa trafo bakım, test ve onarım hizmetleri, trafonun kendisine yönelik periyodik bakım, trafo elektriksel testleri, trafo yağ testi–yağ analizi, trafo ölçümleri, arıza bakım ve OG trafo bakım-onarım çalışmalarını kapsar. İki hizmet birbirini tamamlar ancak kapsam ve sorumluluk alanları farklıdır.
Trafo bakımı nedir ve neden zorunludur? Zamanla ısınma–soğuma döngüleri, kısa devreler, darbe gerilimleri, mekanik zorlanmalar ve çevresel etkiler nedeniyle izolasyon sistemi yaşlanır, bağlantı noktaları gevşer, yağ özelliklerini kaybeder. Düzenli trafo bakımı ve trafo rutin testleri yapılmazsa; iç arızalar, yağ delinmesi, bara ve klemens yanıkları, kesici açmaları ve hatta yangın gibi ciddi riskler oluşabilir. Bu nedenle elektrik trafo bakımı, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nde yer alan, uygulamada “trafo bakımı yönetmeliği” olarak anılan periyodik kontrol yükümlülüklerinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Çalışmalara sahada keşif ve mevcut durum analizi ile başlarız. Trafo tipi (yağlı/kuru tip), gücü, gerilim seviyesi, markası, yaşı, bağlı olduğu OG hücre düzeni, koruma–ölçü röleleri, kablo beslemeleri ve varsa önceki trafo bakım ve trafo test raporları incelenir. Gerekirse fabrika rutin testleri (fabrika trafo testleri) ve önceki trafo kabul testleri de gözden geçirilerek, sahada uygulanacak trafo elektriksel testleri için kapsam netleştirilir ve duruş sürelerine uygun bir trafo bakım programı hazırlanır.
Rutin trafo testleri paketimiz, analizlerde öne çıkan ‘trafo testleri nelerdir’ sorusuna cevap veren başlıca elektriksel deneyleri içerir: TTR (çevirme oranı) testi, sargı DC direnci ölçümü, izolasyon (megger) testi, gerekirse güç faktörü/tan-delta, kısa devre empedansı, yük ve boşta kayıp ölçümleri, manyetik denge ve vektör grup kontrolleri gibi saha trafo testleri. Bu trafo elektriksel testleri ile; sargı arızaları, temas problemleri, bağlantı hataları, izolasyon zayıflıkları, dengesiz yüklenmeler ve montaj kaynaklı hatalar erken aşamada tespit edilir.
Kuru tip trafolar ve yağlı trafolar için uygulanacak trafo rutin testleri arasında bazı farklar bulunur. Kuru tip trafolarda kısmi deşarj, yüzeysel kirlenme, sıcaklık yükselmesi ve hava kanalı temizliği öne çıkarken; yağlı trafolarda yağın dielektrik dayanımı, yağ içi nem ve selüloz izolasyonun durumu gibi ek parametrelere bakılır. Bu çerçevede güç trafosu testleri ve dağıtım trafosu testleri ayrı ayrı planlanır; gerekirse kuru tip trafo tamir bakımı ve hermetik tip dağıtım trafosu bakımı için özel adımlar belirlenir.
Trafo elektriksel testleri, OG tarafındaki koruma sistemi ve kablolarla birlikte düşünülmelidir. Bu nedenle; gerekli durumlarda OG hücre testleri, kesici ve ayırıcı kontrolleri, koruma rölesi sekonder/primer testleri, kablo izolasyon testleri, topraklama direnci ve dokunma gerilimi ölçümleri de trafo merkezi için tek bir paket hâlinde planlanır. Enerjilemeden önceki YG trafo testleri ve devreye alma adımları, YG/OG test, bakım ve onarım hizmetimiz ile entegre şekilde yürütülür.
Yağlı trafolarda trafo yağı testi ve trafo yağ analizi, trafonun iç sağlığı hakkında en kritik bilgileri veren kestirimci bakım araçlarından biridir. IEC/ASTM standartlarına göre yağ numunesi alınarak; yağda çözünen gaz analizi (DGA), dielektrik dayanım gerilimi (BDV), nem (su içeriği), asitlik (TAN), renk, çamurlaşma eğilimi ve gerekirse furanik bileşikler gibi parametreler incelenir. Böylece ark, kısmi deşarj, aşırı ısınma, selüloz yaşlanması ve geri dönüşü zor izolasyon hasarları, trafonun dışarıdan bakıldığında ‘normal’ görünmesine rağmen erken aşamada tespit edilebilir.
Trafo yağ testi ve trafo yağ analizi sonuçlarına göre; yağ tretmanı (yağ temizleme), yağ rejenerasyonu, yağın tamamen değiştirilmesi, yağ sızıntılarının giderilmesi veya trafonun yüklenme profilinin yeniden değerlendirilmesi gibi aksiyonlar önerilir. Mobil yağ tretman cihazlarıyla yerinde yağ işleme yapılabilmekte, böylece trafonun sahadan sökülmesine gerek kalmadan trafo yağının elektriksel ve kimyasal özellikleri iyileştirilebilmektedir. Yağ analizi sonuçlarının yıllar içindeki trendi takip edildiğinde, trafo bakım periyodu sayısal verilere göre optimize edilebilir.
Mekanik ve görsel kontrollerde; trafo kazanı, genleşme tankı, radyatörler, bağlantı cıvataları, klemensler, OG–AG baraları, kablo başlık ve ekleri, bushing’ler, tap changer (kademe değiştirici) ve soğutma fan/pompaları detaylı şekilde incelenir. Termal kamera ile yapılan kızılötesi taramalarda anormal sıcaklık artışı görülen noktalar; gevşek bağlantı, aşırı yüklenme, dengesiz faz akımı veya iç arıza belirtisi olabilir. Bozuk trafo nasıl anlaşılır sorusunun sahadaki karşılığı da tam olarak bu tür ölçüm, test ve gözlemlerin birlikte değerlendirilmesiyle ortaya konur; gerekli durumlarda sıkma, temizlik, oksit giderme, izolasyon mesafelerinin iyileştirilmesi ve parça değişimi gibi işlemler yerinde gerçekleştirilir.
Trafo arıza bakım–onarım işleri; yağ sızıntılarının giderilmesi, conta ve bushing değişimleri, kademe değiştirici bakım ve ayarı, soğutma fan/pompalarının yenilenmesi, OG hücredeki kesici ve ayırıcıların revizyonu, trafo kabin ve panolarının temizliği gibi pek çok kalemi kapsar. Daha ağır sargı hasarları veya kapsamlı yağ işlemine ihtiyaç duyulan durumlarda ise çözüm ortağı atölyelerle birlikte trafo tamiri, sargı yenileme, yağ tretmanı/yağ rejenerasyonu ve atölye testleri organize edilir; saha ve laboratuvar sonuçları birlikte değerlendirilir. Böylece hem sahada hızlı müdahale hem de atölyede detaylı Bursa trafo tamiri süreci yönetilir.
Yeni trafo merkezi yatırımlarında veya güç artırım projelerinde; trafo seçimi, OG hücre ve kablo projeleri, koruma rölesi koordinasyonu, fabrika trafo testleri, sahada trafo kabul testleri, trafo test ve devreye alma adımları ve enerjilendirme senaryoları için AG/OG/YG projelendirme ve danışmanlık ekibimizle birlikte çalışıyoruz. İlk devreye alma sırasında yapılan trafo elektriksel testleri; ilerleyen yıllardaki periyodik trafo bakım, trafo ölçüm ve testleri için referans değerler oluşturur ve ekipmanın yaşlanma eğrisini sayısal olarak izlemeye imkân verir.
Trafo bakım planlaması yapılırken; üretim duruşları, bakım pencereleri, vardiya düzeni, trafo sayısı ve tesisin kritikiyeti birlikte değerlendirilir. Bazı kontroller enerji varken (online ölçümler, termal taramalar vb.), kapsamlı elektriksel testler ise trafonun güvenli şekilde enerjisiz alınmasıyla yapılır. Böylece hem iş güvenliği kurallarına uyulur hem de Bursa’daki tesislerin üretim planı ile trafo bakım periyotları uyumlu hâle getirilir. İhtiyaca göre anlaşmalı trafo bakım sözleşmesi, periyodik bakım programları ve acil trafo arıza müdahale hizmetleri birlikte kurgulanır.
Tüm ölçüm ve test sonuçları; kullanılan cihazlar, referans/sınır değerler, fotoğraflar ve gerekiyorsa termal görüntülerle birlikte resmi nitelikte trafo bakım ve test raporu şeklinde teslim edilir. Raporda; yapılan trafo testleri, tespit edilen uygunsuzluklar, önerilen düzeltici–önleyici bakım aksiyonları ve takip edilmesi gereken parametreler açıkça belirtilir. Bu raporlar ve kullanılan trafo bakım formu/test formları; elektrik iç tesisatı periyodik kontrolü ve diğer periyodik muayene dosyalarınızda teknik referans olarak kullanılabilir.
Trafo bakım periyodu; trafo gücü, yüklenme profili, ortam koşulları, işletmenin kritikiyeti, önceki trafo arızaları ve test sonuçlarına göre belirlenir. Genel yaklaşım; güç ve dağıtım trafoları için yılda en az bir kez kapsamlı trafo bakımı ve trafo rutin testlerinin yapılması, ayrıca gerektiğinde ara trafo yağ analizleri ve kontrol ölçümleriyle durumun izlenmesidir. Bu süreklilik, istenirse trafo işletme sorumluluğu ve YG işletme sorumluluğu sözleşmeleriyle entegre edilerek yönetilebilir.
Hizmet bedeli; trafo sayısı ve gücü, yağlı/kuru tip oluşu, istenen test kapsamı (rutin testler, trafo kabul testleri, yağ testleri, OG hücre ve kablo testleri vb.), sahada geçirilecek süre, kullanılacak özel test ekipmanları ve tesis lokasyonuna göre proje bazlı olarak belirlenir. Bursa içi ve yakın çevrede, özellikle Nilüfer OSB, DOSAB, Hasanağa, Kayapa, Kestel, Gürsu ve İnegöl OSB gibi bölgelerde keşif yaparak; farklı kapsam alternatifleri için net, anlaşılır ve karşılaştırılabilir trafo bakım-onarım, Bursa trafo tamiri ve trafo test–devreye alma teklif seçenekleri sunuyoruz.
Sıkça Sorulan Sorular
Trafo bakımı kaç yılda bir yapılmalıdır? Trafo bakımı zorunlu mu ve hangi yönetmeliğe göre yapılır?
Güç ve dağıtım trafoları için genel yaklaşım, yılda en az bir kez kapsamlı trafo bakımı ve trafo rutin testlerinin yapılması yönündedir. Yüksek yüklenme, tozlu–nemli ortam şartları veya kritik proseslerin beslendiği trafolarda ise ara kontroller ve trafo yağ testi/yağ analizi daha sık periyotlarla tekrarlanabilir. Trafo bakımı, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamındaki periyodik kontrol zorunluluklarının içindedir; uygulamada bu çerçeve çoğu zaman “trafo bakımı yönetmeliği” olarak anılır.
Trafo bakımını kim yapabilir? Trafo bakım yetki belgesi nedir?
Trafo bakımı; yüksek gerilim tecrübesi olan, ilgili standart ve yönetmeliklere hâkim, uygun test cihazlarıyla çalışabilen elektrik/elektrik–elektronik mühendisleri ve sahada eğitimli teknik ekipler tarafından yapılmalıdır. OG trafolar için EMO’ya kayıtlı ve yetkili mühendislerin kontrolünde çalışılması hem güvenlik hem de resmi raporlama açısından önemlidir. İş güvenliği ve mevzuat açısından, trafo bakım yetki belgesi kapsamındaki sorumluluklar; YG eğitimi almış, ilgili odalara kayıtlı mühendisler ve ekipler üzerinden yürütülmelidir.
Trafo testleri nelerdir? Trafo elektriksel testleri ve trafo rutin testleri hangileridir?
Sahada uyguladığımız başlıca trafo elektriksel testleri; TTR (çevirme oranı) testi, sargı DC direnci, izolasyon (megger) testi, gerektiğinde güç faktörü/tan-delta, kısa devre empedansı, yük ve boşta kayıp ölçümleri, vektör grup ve manyetik denge kontrolleri ile kısmi deşarj izlemeleridir. Yeni veya yenilenmiş trafolarda fabrika trafo testleri sonrasında sahada yapılan trafo kabul testleri ve trafo rutin testleri; tesisiniz için referans değer setini oluşturur. Proje kapsamına göre OG hücre testleri, koruma rölesi sekonder/primer testleri, kablo izolasyon testleri, topraklama direnci–dokunma gerilimi ölçümleri ve trafo test ve devreye alma adımları da pakete dâhil edilebilir.
Trafo yağı testi ve trafo yağ analizi (DGA) neden bu kadar önemli? Hangi durumlarda yaptırılmalıdır?
Trafo yağı, trafonun hem yalıtımını hem de soğutmasını sağlayan kritik bir bileşendir. IEC/ASTM standartlarına göre yapılan trafo yağı testleri ve DGA analizi; yağın dielektrik dayanımını, nemini, asitliğini ve içinde oluşan gazları inceleyerek ark, kısmi deşarj, aşırı ısınma ve selüloz yaşlanması gibi iç arızaları erken aşamada ortaya çıkarır. Özellikle yaşı ilerlemiş trafolarda, yüklenme profili değişen tesislerde veya önceki yağ testlerinde sınır değerlere yaklaşan sonuçlar varsa, trafo yağ testi ve yağ analizi periyodik olarak tekrarlanmalıdır.
Bozuk trafo nasıl anlaşılır? Hangi belirtilerde trafo arıza bakım servisini çağırmalıyız?
Bozuk trafo belirtileri arasında; normalin üzerinde gürültü, koku veya titreşim, yağ seviyesinde ani değişimler, yağ sızıntısı, bushing çatlakları, termal kamerada görülen anormal sıcaklık artışları, koruma rölelerinin sık sık açması ve ölçümlerde izolasyon/BDV değerlerinin düşmesi sayılabilir. Bu tür belirtiler görüldüğünde, trafonun enerjilendirilmesi zorlanmamalı; sahada trafo elektriksel testleri, trafo yağ testi ve görsel kontrolleri yapabilecek uzman bir trafo arıza bakım servisi devreye alınmalıdır.
Bursa’da trafo arızası yaşadığımızda yerinde trafo tamir ve bakım servisi alabilir miyiz?
Evet. Bursa’daki organize sanayi bölgeleri ve sanayi tesisleri için sahada trafo arıza bakım-onarım ve yerinde trafo tamir servisi veriyoruz. Yağ sızıntıları, conta ve bushing problemleri, gevşek bağlantılar, aşırı ısınan noktalar, soğutma sistemi arızaları ve koruma rölesi ayar problemleri gibi pek çok sorun, mobil ekipmanlarımızla sahada giderilebilmektedir. Daha kapsamlı hasarlarda ise çözüm ortağı atölyelerle birlikte trafo tamiri, yağ tretmanı ve ek test süreçlerini organize ediyoruz; böylece Bursa trafo tamiri ve sahadaki trafo testleri tek elden yönetilebiliyor.
Trafo bakım sözleşmesi nedir? Anlaşmalı trafo bakım yaptırmanın avantajları nelerdir?
Trafo bakım sözleşmesi; tesisinizdeki güç ve dağıtım trafoları için yıllık veya çok yıllı periyotlarla yapılacak trafo bakımı, trafo rutin testleri, trafo yağ testi ve gerekli OG hücre–kablo kontrollerinin önceden planlandığı yazılı anlaşmadır. Anlaşmalı trafo bakım sayesinde; bakım tarihleri unutulmaz, yasal periyodik kontrol gereklilikleri düzenli olarak karşılanır, arıza riskleri azalır, bütçe planlaması daha öngörülebilir hâle gelir ve aynı teknik ekip trafoyu yıllar boyunca tanıdığı için arızalar daha hızlı teşhis edilebilir.
Yeni kurduğumuz trafoda hangi trafo kabul testleri ve trafo test ve devreye alma işlemleri yapılır?
Yeni veya yenilenmiş bir güç ya da dağıtım trafosu devreye alınmadan önce; görsel ve mekanik kontroller, izolasyon testleri, TTR (çevirme oranı) testi, sargı direnci ölçümleri, yük/boşta kayıp testleri, kısa devre empedansı ölçümü, kısmi deşarj kontrolleri ve gerekiyorsa yüksek gerilim dayanım testleri yapılır. Paralelinde OG hücre testleri, koruma rölesi sekonder/primer testleri, topraklama ve dokunma gerilimi ölçümleri de tamamlanır. Bu adımların bütünü, sahada yürütülen trafo kabul testleri ve trafo test ve devreye alma prosedürlerini oluşturur; trafonun güvenli biçimde enerjilendirilmesini sağlar.